
Een doel zonder plan blijft slechts een wens
In dit artikel meer over het belang van het stellen van doelen en hoe je de kans op succes kunt maximaliseren.
Door: Bas Hattink
In dit artikel neem ik je mee in het belang van het stellen van doelen. Ook laat ik je zien hoe je de kans op het succesvol behalen van doelen kunt maximaliseren. Zelfs als je onder hoge werkdruk of productiedruk werkt en de deadlines je voortdurend in de nek hijgen (of eigenlijk vooral dan) zou ik je aanraden om een moment te nemen om dit artikel te lezen. Leer hoe wij anderen helpen hun doelen daadwerkelijk te realiseren. Hiermee kun je ook je eigen effectiviteit vergroten of, wanneer je leidinggevende bent, de effectiviteit van de mensen uit jouw team.
Een persoonlijk plan voor de toekomst
In alle programma’s die ik samen met Henk, Rogier en Hans ontwikkeld heb voor duurzame inzetbaarheid werken de deelnemers een eigen plan uit op papier. Hierin nemen ze besluiten over zaken die hun (werk)plezier ten goede komen en hun inzetbaarheid naar de toekomst toe vergroten. Dit kunnen bijvoorbeeld ontwikkelstappen zijn of bepaalde keuzes in de werk-privé balans of gezonde leefstijl.
Hoewel het opschrijven van zo’n plan meestal redelijk soepel gaat, kan het voor sommigen ook een worsteling zijn. Vaak omdat de zelfconfrontatie op dat punt onvermijdelijk wordt of omdat dan bepaalde onzekerheden overwonnen moet worden zodat tot actie kan worden overgegaan. Angst wordt dan meestal weggerationaliseerd, resulterend in opmerkingen als: “Het opschrijven van een plan heeft geen toegevoegde waarde voor mij, want...”. We gaan dan toch met ze aan de slag en hoewel we niets verplichten leidt het eigenlijk altijd tot een plan.
Ook komt het voor dat deelname aan een van onze programma’s samenvalt met een drukke periode op het werk. Dan verdwijnt het schrijven van een persoonlijk plan wel eens onderaan de ‘To do’ list onder het mom van wel belangrijk, maar niet urgent. Op die momenten maken wij ons er ook hard voor toch tijd vrij te maken en dat plan op papier te zetten, al is het maar in steekwoorden op 1 A4.
Waarom vinden we het zo belangrijk dat de deelnemers uiteindelijk een eigen plan hebben?
Van experience based naar evidence based naar science based
In de vele jaren dat wij bezig zijn met (loopbaan)begeleiding hebben we gemerkt dat het opschrijven van een persoonlijk plan sterk bijdraagt aan het daadwerkelijk realiseren van doelen. Het idee erachter was in het begin dat de doelen concreet werden gemaakt (SMART), dat er meer commitment was en dat doelen realistisch uitvoerbaar en toetsbaar werden opgeschreven. Lang geen gek idee, zoals later zou blijken.
Wanneer we op basis van eigen ervaring, inzichten en inschattingen nieuwe methodes, werkvormen en interventies bedenken zijn we ‘experienced based’ bezig. Hier moet altijd een zekere mate van ruimte voor zijn, anders stagneert de innovatie. De resultaten met het vastleggen van doelen in de vorm van een plan waren dermate goed en consistent dat we van ‘experienced based’ naar ‘evidence based’ konden overstappen. ‘Evidence based’ is echter nog niet hetzelfde als ‘science based’. We wisten DAT het werkte en hoewel we daar bepaalde theorieën over hadden, wisten we nog niet precies HOE het werkte.
De wetenschap heeft niet stilgestaan en inmiddels hebben we veel beter zicht op de achterliggende mechanismen. Daarnaast hebben we meer inzicht gekregen in manieren om de kans op succes verder te vergroten. Hier hebben onder andere Edwin A. Locke en Gary P. Latham, de bedenkers van Goal Setting Theory een belangrijke rol in gespeeld. Zij wilden begrijpen waarom sommige mensen structureel beter presteerden dan anderen terwijl er sprake was van gelijke opleiding, vaardigheden en intelligentie. Waarom zijn sommigen gewoon beter in het nemen van actie en het consistent behalen van hun doelen? Locke en Latham hebben een overzicht gemaakt van 35 jaar onderzoek naar het stellen en behalen van doelen, waarbij zij meer dan 400 studies hebben meegenomen. In het artikel met hun bevindingen hebben ze laten zien dat ‘Goal Setting’ (het stellen van doelen en de manier waarop) een belangrijke rol speelt bij succes. De belangrijkste inzichten hebben ze vervolgens vertaald naar een praktisch denkkader: de Goal Setting Theory.
Goal Setting Theory
De groeiende populariteit van de Goal Setting Theory is je vast niet ontgaan. Zo krijgt het steeds nadrukkelijker plek in de opzet van onderwijs en zien we het veel terug binnen grote organisaties op individueel niveau, teamniveau en organisatieniveau om de prestaties te verbeteren. Ook wordt het gebruikt door voetballers in de aanloop naar een belangrijke wedstrijd. In ons programma gebruiken we het vooral voor het realiseren van meer persoonlijke (levens)doelen, al draagt het ook bij aan het verbeteren van prestaties binnen organisaties.
In essentie komt het erop neer dat in de theorie een vijftal factoren wordt samengenomen dat bijdraagt aan de slaagkans voor het behalen van doelen. Locke en Latham noemen dit de 5 principes. Wij toetsen de plannen van de deelnemers van onze programma’s op deze punten. Dadelijk zal ik ze toelichten. Eerst wil ik kort stilstaan bij de uitgangspunten van de theorie
Locke en Latham benoemen vier factoren die het proces van Goal Setting zo effectief maken:
De 5 principes die aangehouden moeten worden bij het stellen van doelen om deze succesvol te behalen zijn in onderstaand plaatje samengebracht.
Extra inzichten en praktische toepassingen
De Goal Setting Theory gaat al een tijdje mee en er zijn inmiddels nieuwe aanvullende inzichten vanuit onderzoek die wel van waarde zijn, maar geen plaats hebben in het model.
Een kritiekpunt op de Goal Setting Theory is dat de wereld minder ‘maakbaar’ is dan het model suggereert. Gabriele Oettingen heeft hier veel onderzoek naar gedaan en aangetoond dat enkel en alleen positief denken eerder resulteert in negatieve dan positieve resultaten. Om succesvol te zijn, is het ook belangrijk om na te denken over de obstakels die je onderweg tegen kunt komen en hoe je deze gaat overwinnen. Zij heeft een alternatief model ontwikkeld waarin dit nadrukkelijk wordt geadresseerd. Dit model is heel praktisch opgezet en kan ook goed op kleine dagelijkse zaken worden toegepast. Als je hier meer over wilt weten, kun je kijken op 'WOOP my life'.
Het voert te ver om alle aanvullende inzichten uit te werken. Voor een actuele samenvatting van de meeste van deze inzichten kun je het boekje 'De Ladder' van Ben Tiggelaar lezen. Hij heeft deze overzichtelijk samengebracht, eveneens in de vorm van een toegankelijk en praktisch toepasbaar model. Wat hij nadrukkelijk uitlicht, is het regelen van support / steun. Support vanuit de directe omgeving (leidinggevende, partner, vriend etc.) draagt namelijk in grote mate bij aan succes
Binnen CareerCare zijn we constant alert op nieuwe bevindingen en inzichten. We maken een inschatting van de toegevoegde waarde en bekijken hoe we waardevolle nieuwe elementen kunnen integreren in onze aanpak.
Tijd voor prioriteit
We merken dat in drukke tijden de focus al snel gelegd wordt op productiedoelen en dat persoonlijke (ontwikkel)doelen als ‘nice to haves’ worden beschouwd die voor onbepaalde tijd geparkeerd moeten worden. Oftewel, belangrijke zaken moeten wijken voor urgente zaken en de nadruk wordt gelegd op prestatiedoelen. Wij zijn zeker niet vies van een beetje zakelijkheid en resultaatafspraken. In die drukke tijden is de wijze waarop echter vaak niet motiverend.
Het is onze observatie dat het JUIST stimulerend werkt wanneer op dergelijke momenten tijd wordt gemaakt om plannen te formuleren voor het realiseren van persoonlijke (ontwikkel)doelen en daar stappen in te zetten. Dit draagt bij aan motivatie, prestatie en het voorkomen van verzuim. Daarnaast vergroot het in veel gevallen de betrokkenheid en inzetbaarheid.
Net zoals het een gouden regel is dat je gaat acquireren op momenten dat het goed gaat zodat je nieuw werk hebt op momenten dat de curve anders een knik naar beneden zou maken, is het belangrijk prioriteit te geven aan ontwikkeling op momenten met hoge werk-/productiedruk. Dat blijkt uit onderzoek en dat zien we in de praktijk; daar geloven we in en maken we ons hard voor.
In dit artikel meer over het belang van het stellen van doelen en hoe je de kans op succes kunt maximaliseren.
In dit artikel lees je meer over de comfort zone, de voor-en nadelen en hoe je eruit kunt stappen
Neem contact op met Bas Hattink. Hij kan je nog veel meer vertellen over de achtergrond van deze artikelen en over onze wetenschappelijk onderbouwde werkwijze.
Privacybeleid | Cookiebeleid
© CareerCare